Nguyễn Thị Thu Phương, thủ khoa ngành Công nghệ Hàng không Vũ trụ, Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội). Ảnh: NVCC. |
“Lúc mới trúng tuyển, mình chưa từng đặt mục tiêu tốt nghiệp thủ khoa bởi có nhiều bạn rất giỏi. Mình lại là nữ, trong lớp có tới 55/60 bạn nam, nên mình nghĩ là không đọ được”, Nguyễn Thị Thu Phương (23 tuổi, Hà Nội) chia sẻ với Tri Thức – Znews.
Giữa tháng 1/2025, trong Lễ Tốt nghiệp đợt 2 năm 2024 của Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội), Nguyễn Thị Thu Phương được xướng tên là thủ khoa ngành Công nghệ Hàng không Vũ trụ, GPA 3.81/4, xếp loại xuất sắc. Nữ sinh cũng giành học bổng khuyến khích học tập 7/8 kỳ học, có chứng chỉ IELTS 7.5 cùng các công bố nghiên cứu khoa học.
“Mình tự hào, không ngờ mình đã có hành trình rực rỡ như vậy”, nữ sinh nói.
Yêu thích công nghệ bắt đầu từ quán net của gia đình
Thu Phương kể ngày nhỏ, gia đình kinh doanh quán net nên được tiếp xúc máy tính từ sớm. Từ bậc tiểu học, nữ sinh tìm hiểu về tin học văn phòng. Sau này, khi lớn hơn, học tốt các môn tự nhiên, Phương quyết định chọn theo đuổi các ngành công nghệ, kỹ thuật ở bậc đại học.
Nhiều người vẫn nghĩ ngành công nghệ, kỹ thuật không phải lợi thế của những bạn nữ. Vì vậy, khi Phương chọn nhóm ngành này, nhiều người, trong đó có cả bố mẹ, khuyên cô nên chọn những ngành khác như kinh tế, xã hội. Dù vậy, công nghệ, kỹ thuật lại “có sức hút kỳ lạ” với Phương. Nữ sinh cảm giác “mình học được hết, không phân biệt giới tính”.
Tuy nhiên, thời điểm lớp 12, Phương lại xếp Công nghệ Hàng không Vũ trụ là nguyện vọng 3. Hai nguyện vọng đầu tiên là Công nghệ Thông tin, Phương trượt.
“Trúng tuyển Công nghệ Hàng không Vũ trụ, mình và cả bố mẹ đều hoang mang vì không rõ sẽ học gì, đầu ra sẽ như thế nào”, nữ sinh nói.
Năm nhất học cơ sở ngành, Phương thấy “vẫn dễ” vì chỉ học đại cương, chuyên sâu hơn thời cấp 3 một chút. Do vậy, điểm số vẫn thuộc tốp cao ở lớp.
Sang đến năm hai, Phương đánh giá đây là giai đoạn nhiều khó khăn nhất, cô bị ngợp khi dần đi vào các môn cơ sở ngành với các khái niệm mới lạ. Bên cạnh đó, do dịch Covid-19, nữ sinh phải học online, thầy trò chỉ nhìn nhau qua màn hình, việc học thực hành bị hạn chế.
“Hai môn mình thấy sốc và khó nhất là Cơ học chất lỏng và Sức bền vật liệu. Thậm chí, môn Sức bền vật liệu, mình chỉ đủ điểm qua môn, môn còn lại đạt B+”, nữ sinh cho hay.
Lúc này, Phương nhận ra cách học cũ – chủ yếu dựa vào thầy cô – không còn hiệu quả. Nữ sinh đánh giá ngành học này rất rộng, bao gồm nhiều kiến thức, từ công nghệ thông tin, cơ kỹ thuật, điện – điện tử, kết hợp với nhau tạo ra công nghệ mới về kỹ thuật. Nếu không có phương pháp tự học tốt, sinh viên sẽ khó theo kịp.
Để cải thiện, nữ sinh mạnh dạn hỏi anh chị khóa trên, xin lại các tài liệu để đi đúng hướng. Nữ sinh thường tự học trước một lượt, lên lớp tập trung nghe giảng, về nhà lại tự tìm kiếm thông tin, tài liệu liên quan trên Internet.
Thu Phương cùng gia đình trong ngày tốt nghiệp đại học. Ảnh: NVCC. |
Nghiên cứu lĩnh vực mình từng sợ nhất
Cũng trong năm hai, khi đang hoang mang trước việc học, Phương được một anh khóa trên giới thiệu vào nhóm nghiên cứu của PGS.TS Lê Đình Anh (Viện Công nghệ Hàng không vũ trụ, Đại học Công nghệ – VNU).
Từ đây, Phương mở ra góc nhìn mới về cơ học chất lỏng – nằm trong môn học cùng tên mà cô từng rất sợ. Dần dần, nữ sinh xác định được hướng nghiên cứu của bản thân trong những năm tới sẽ là cơ học.
Ở nhóm nghiên cứu, Phương có cơ hội tham gia vào các đề tài nghiên cứu về tua-bin gió Savonius, một hướng đi tiềm năng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi năng lượng ngày nay.
Nữ sinh và nhóm nghiên cứu tập trung vào việc ứng dụng mô phỏng số, phân tích đặc tính khí động lực học của tua-bin gió trục đứng để cải thiện hiệu suất của tua-bin, tăng khả năng ứng dụng của thiết bị này trong nhiều môi trường khác nhau.
Bắt đầu làm nghiên cứu từ khá sớm (năm hai đại học), Phương chia sẻ bản thân gặp khá nhiều khó khăn như có nhiều khái niệm phải tới năm 3, năm 4 mới học. Bên cạnh đó, những ngày đầu, chưa quen tiếp xúc với các phần mềm, thao tác còn lóng ngóng, nữ sinh vẽ mô phỏng chưa đúng, đưa ra kết quả chưa áp sát điều kiện thực tế.
“Những lúc ấy, mình thấy thời gian trôi qua lãng phí, cảm thấy thất vọng về bản thân, áp lực khi hiệu suất làm việc còn thấp, làm tiến độ của nhóm chững lại”, Phương chia sẻ cách duy nhất để cải thiện chính là tự học nhiều hơn, có phương pháp tổng hợp, phân tích tài liệu tốt.
Bên cạnh đó, trong quá trình nghiên cứu, nếu thử nhiều giải pháp mà không ra kết quả, Phương chọn cách đi hỏi thầy cô, bạn bè để học hỏi, phát triển, thay vì loay hoay, “tắc” mãi ở một điểm.
Cuối cùng, kết quả nghiên cứu của Phương và được đăng trên tạp chí khoa học hạng Q1 (2 bài) và hạng Q4 (một bài). Ngoài ra, nữ sinh còn có công bố quốc tế tại các hội thảo như ICERA, ICEMA.
Đồ án tốt nghiệp của Phương cũng được phát triển từ bài báo Q1, với nhánh nghiên cứu mới về biên dạng cánh airfoil cho tuabin gió Savonius. Nữ sinh được chấm 9,7/10 điểm, cao nhất ngành.
Phương cho rằng với các bạn nữ muốn theo đuổi ngành kỹ thuật, yếu tố quan trọng nhất chính là các bạn phải có sự yêu thích, phù hợp, dùng đam mê để theo đuổi thay vì quan tâm đến các định kiến bên ngoài.
Sau 4,5 năm học, vượt qua hoang mang ban đầu, Phương nhận thấy ngành học của mình rất tiềm năng. Không chỉ giới hạn trong việc nghiên cứu, phát triển các công nghệ trong hàng không vũ trụ mà còn có thể mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác như năng lượng tái tạo, công nghệ môi trường, giao thông…
Ngày Phương lên bục nhận danh hiệu thủ khoa, bố mẹ cô cũng đã thực sự tin tưởng vào lựa chọn của con gái mình.
Trước ngày tốt nghiệp khoảng 2 tháng, Phương là một trong 20 nữ sinh được Trung ương Đoàn trao giải thưởng Nữ sinh Khoa học công nghệ Việt Nam 2024. Có cơ hội làm việc tại Viện hàng không vũ trụ của một tập đoàn lớn, song nữ sinh tạm gác lại. Cô dự định theo đuổi con đường học vấn cao hơn, nghiên cứu chuyên sâu về cơ học chất lỏng, định hướng giảng dạy và nghiên cứu.
Những cuốn sách dành cho người đứng trước cánh cửa nghề nghiệp
Mục Giáo dục giới thiệu đến bạn đọc một số cuốn sách về chủ đề nghề nghiệp, hướng nghiệp, dành cho những bạn trẻ đang băn khoăn trước cánh cửa nghề nghiệp hay người trưởng thành quan tâm đến sự biến đổi nghề nghiệp trong xã hội hiện đại.
Chiến đạo giống cuộc đối thoại, gợi mở các câu hỏi của cuộc đời, giúp người trẻ chủ động định hướng nghề nghiệp, kiến tạo tương lai.
Eight – 8 cách làm chủ trí thông minh nhân tạo: “Đa số công việc mà công viên chức đang phụ trách cuối cùng đều sẽ bị thay thế bởi trí thông minh nhân tạo”, cuốn sách này sẽ giải đáp câu hỏi đó.