Bộ LĐ-TB&XH vừa có báo cáo đánh giá tác động của chính sách liên quan dự thảo nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) về BHXH tự nguyện.
Báo cáo đánh giá của Bộ LĐ-TB&XH nêu rõ Nghị định số 134/2015/NĐ-CP và Thông tư số 01/2016/TT-BLĐTBXH đã quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 về BHXH tự nguyện.
Theo đó, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện khi đủ tuổi nghỉ hưu mà còn thiếu tối đa không quá 10 năm (120 tháng) đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện (điều kiện về số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu là 20 năm (240 tháng) thì được đóng một lần cho số năm (tháng) còn thiếu để được hưởng lương hưu ngay.
Theo số liệu thực hiện, trong giai đoạn 2016-2023 đã có hơn 60.000 người lựa chọn phương thức đóng này để được hưởng lương hưu ngay.
 |
|
Giai đoạn 2016-2023 có hơn 60.000 người đóng BHXH 1 lần để hưởng lương hưu. Ảnh minh họa. |
Cũng theo Bộ LĐ-TB&XH, tại Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, điều kiện về thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu giảm từ 20 năm xuống còn 15 năm. Như vậy, việc xác định số năm còn thiếu mà người tham gia BHXH được đóng một lần để hưởng lương hưu ngay sẽ cần phải được điều chỉnh cho phù hợp.
Tại dự thảo nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện quy định, người tham gia bảo BHXH đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 5 năm (60 tháng) thì được đóng cho đủ 15 năm để hưởng lương hưu.
“Theo đó, số năm (tháng) đóng BHXH còn thiếu của người lao động được đóng một lần để hưởng lương hưu ngay được điều chỉnh giảm xuống còn tối đa 5 năm (60 tháng). Người lao động vẫn phải đảm bảo điều kiện khi đến tuổi nghỉ hưu phải có từ đủ 10 năm đóng BHXH trở lên theo đúng quan điểm tại Nghị quyết số 28-NQ/TW”, báo cáo của Bộ LĐ-TB&XH nêu rõ.
Đánh giá về tác động của chính sách đối với người tham gia BHXH, Bộ LĐ-TB&XH cho hay, do số năm còn thiếu tối đa được đóng một lần giảm từ 10 năm (120 tháng) xuống còn 5 năm (60 tháng), nên số tiền người lao động phải đóng một lần cho những năm còn thiếu sẽ giảm đi. Vì vậy, người lao động sẽ dễ tiếp cận và thực hiện phương án này hơn.
“Việc giảm số năm còn thiếu đối đa được đóng một lần từ 10 năm xuống còn 5 năm đối với người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn phương thức đóng một lần cho những năm còn thiếu sẽ đảm bảo cân đối quỹ BHXH tốt hơn so với quy định hiện nay”, Bộ LĐ-TB&XH đánh giá.
Đối với quỹ BHXH, theo Bộ LĐ-TB&XH chế độ lương hưu được thực hiện theo nguyên tắc “đóng – hưởng”, mức lương hưu của người nghỉ hưu được xác định trên cơ sở thời gian đóng và mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Việc đảm bảo thời gian đóng BHXH tối thiểu đối với người tham gia để được hưởng lương hưu là rất quan trọng. Điều này giúp quỹ hưu trí và tử tuất đảm bảo được cân đối thu, chi quỹ và hiệu quả của việc đầu tư quỹ.
Do vậy, việc giữ nguyên điều kiện về thời gian đóng BHXH tối thiểu từ 10 năm trở lên và giảm số năm còn thiếu đối đa được đóng một lần từ 10 năm xuống còn 5 năm đối với người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn phương thức đóng một lần cho những năm còn thiếu sẽ đảm bảo cân đối quỹ BHXH tốt hơn so với quy định hiện nay.